De verdwenen wereld van Peter Stuyvesant?
Af en toe hoor ik iemand zeggen: ‘Het is in de luchtvaart niet meer de wereld van Peter Stuyvesant’. Van oorsprong komt deze zin uit van een reclamecampagne van het gelijknamige sigarettenmerk. Ik heb wel een idee wat men ermee bedoelt, maar wilde toch eens weten waar die beeldspraak vandaan komt. Ik rook inmiddels na dertig jaar stevig gepaft te hebben sinds anderhalf jaar niet meer, dus dit blog is zeker geen tabaksreclame. Dit gezegd hebbend, neem ik je graag mee in wereld die blijkbaar niet meer bestaat.
Erop af
Waar komt die link van roken met de luchtvaart vandaan? Het ene associeer ik niet echt met het andere namelijk. Ik ben eens gaan zoeken en kwam op youtube een bioscoopreclame van dit Amerikaanse sigarettenmerk uit eind jaren zeventig tegen die wel een aardige koppeling maakt. Wat we zien zijn moderne vlotte koppels die de beker van het goede leven tot de bodem leegdrinken. Dat zie je vooral aan hun vrolijke en enthousiaste gedrag, de eenvoud waarmee ze contact met anderen maken en de dingen die ze ondernemen. En ze roken natuurlijk dat ene merk. In een restaurant.
De link met de luchtvaart
Wat ze in de reclame doen is de Concorde nemen naar New York. Dat klopt ook, want eind jaren zeventig kon je een ticket voor dit supersonische vliegtuig boeken dat je twee keer zo snel als het geluid naar The Big Apple bracht. Dat was tamelijk duur en dus glamourous. Dat verklaart waarschijnlijk dat het jonge stel met een aan hysterie grenzend enthousiasme het vliegtuig verlaat en ze meteen in de armen vallen van een bevriend stel (zomaar midden op het platform) en dan gaat het los in New York.
Meer over Peter zelf
Wie was de man zelf eigenlijk? Welnu: Peter Stuyvesant was een Nederlands koloniaal bestuurder, wiens naam nauw verbonden is met de geschiedenis van New York waar hij geruime tijd gouverneur van was voordat de stad in Engelse handen kwam. We hebben het dan over de periode 1645-1664. Hij werd rond 1612 geboren als Pieter, veranderde later zijn naam in Petrus en in de 19e eeuw veranderden Amerikaanse historici deze in Peter. Een van de oudste straten in New York is naar hem vernoemd en hij heeft een borstbeeld en een galabal in deze stad.
De wereld
Degene die de uitdrukking “de wereld van Peter Stuyvesant” direct gekoppeld heeft aan de luchtvaart zag vliegen duidelijk als een voorrecht, een onderdeel van een snelle, moderne samenleving van kosmopolieten en dus de mannen of vrouwen van de wereld. Ik associeer dat met succesvol zakendoen of grenzeloos genieten. Op zich dus prima. Maar het feit dat het niet meer zo de wereld van… is, doet vermoeden dat er in de vliegerij een zekere verschraling is opgetreden.
Ik bestrijd dat. Volgens mij is het product luchtvaart steeds beter geworden, nog steeds met zorg is samengesteld en passagiers meer directe aandacht krijgen van de gemiddelde airline dan voorheen. En dat met een steeds massaler wordende branche, want vliegen is voor iedereen en de concurrentie is groot. Het is hard werken als je wilt leven van de lucht, Plesman zei het al. Maar als je mocht kiezen tussen glamour en aandacht, dan kies ik toch voor het laatste. Gelukkig mogen we niet meer roken in vliegtuigen.
