Dit is hoe piloten zich voorbereiden op de Boeing 787

In eerste instantie dacht ik vooral: ‘What’s in a name?’ Als piloot ben ik niet direct geïnteresseerd in haar naam, maar toch vooral in haar ‘looks’ en ‘handling’. Ik ben een van de vliegers die betrokken is bij de introductie van de Boeing 787 Dreamliner. Dit is hoe wij ons voorbereiden op de komst van een nieuw toestel.

Een nieuw vliegtuig introduceren in de vloot is voor iedere KLM’er fantastisch. Het bewijst dat we zin en vertrouwen hebben in de toekomst en dat we de kans krijgen om met de nieuwste techniek te werken en een eigentijds product aan te bieden. Maar voor het zover is, hebben wij ons uitgebreid voorbereid om dit nieuwe toestel te kunnen vliegen.

V.l.n.r.: Bouke Rypma, Rudi van Berkel (senior instructeur) en Harold van den Pol (trainingsmanager B777/787)

Omscholing van B777 naar B787

Het bijzondere is dat we de Dreamliner gaan vliegen met hetzelfde vliegbrevet als de B777. Traditioneel mag een commercieel vlieger maar op één type vliegtuig werken en kost een overstap naar een ander type een aantal maanden training. De B787 lijkt in de cockpit zoveel op een B777 dat deze mogelijkheid nu wel bestaat en daar gaan we als KLM als eerste ter wereld grootschalig gebruik van maken.

Dat neemt niet weg dat er wel degelijk getraind moet worden. Een duik in de handboeken om kennis te nemen van de nieuwe systemen en technieken in de Dreamliner en natuurlijk praktijktraining in de simulator om het sturen en bedienen onder de knie te krijgen. Voorlopig worden alleen ervaren B777 vliegers bijgeschoold om ook de B787 te mogen vliegen. Die bijscholing duurt ruim een week en wordt gevolgd door een tweetal vluchten onder begeleiding op de ‘echte’ machine in de praktijk.

Nèt echt

Sinds februari heeft KLM een eigen Boeing 787 simulator in het trainingscentrum op Schiphol-Oost. Deze wordt overigens niet door Boeing gemaakt; een simulator is een apart staaltje techniek en onze B787 is geleverd door Thales. Aangezien de Dreamliner eigenlijk een vliegende server vol computers is, kun je tegenwoordig relatief gemakkelijk het vluchtgedrag nabootsen in een simulator. Ook de ontwikkeling van visuele systemen maakt dat je vrijwel geen verschil merkt in een simulator met de echte buitenwereld.

Credit: RTV NH | Doron Sajet

De bijscholing voor een Boeing 777 vlieger bestaat uit een paar dagen theorie (zelfstudie met examen) en 4 sessies van 3,5 uur in de simulator met een instructeur. Daarin worden vooral de meest kritische manoeuvres geoefend zoals een motorstoring tijdens de start, het wegvallen van de cabinedruk op hoogte en het besturen van het vliegtuig onder extreme weersituaties.

Vlieggegevens worden geprojecteerd in het raam

Het meest opvallende verschil voor de vliegers is het Head Up Display (HUD). Dit zijn de belangrijkste vlieginstrumenten die geprojecteerd worden op het raam zodat je tegelijkertijd naar buiten kunt kijken als de instrumenten kunt monitoren. Vooral bij de start en de landing geeft dat toegevoegde waarde t.o.v. de oude presentatietechnieken.

Inmiddels hebben zo’n 90 collega’s de B787-training achter de rug en staan zij te popelen om het geleerde binnenkort in praktijk te kunnen brengen. Om die kennis op peil te houden, ondergaan zij regelmatig een ‘opfris’ training totdat de echte Dreamliners voor de deur staan.

Oefenvlucht bij de concurrent

Daarnaast hebben een aantal collega’s en ik de kans gekregen om bij onze collega’s van TUIFLY een vlucht te maken met de B787. Er zijn natuurlijk een aantal vliegers nodig voor onze eigen eerste vluchten en op deze manier hebben zij alvast ervaring opgedaan. Bijzonder hoe in de vlieger-wereld elkaar de helpende hand wordt uitgestoken als het om veiligheid en operatie gaat – ondanks het feit dat de bedrijven elkaars concurrenten kunnen zijn.

Naast de mogelijkheid om het echte vliegtuig te kunnen ‘voelen’ en besturen, konden wij van onze collega’s horen wat hun ervaringen zijn met de B787. Die ervaringen kunnen wij weer meenemen in onze eigen training. Voor ons een vlucht zonder uniformjasje en pet, maar wel met TUI stropdas en strepen zodat niemand ons als ‘vreemde eenden’ heeft herkend.

De ervaringen tot nu toe zijn echt geweldig! Voor iedereen die in een Dreamliner vliegt, geldt dat het een ‘droom’ in comfort is vergeleken met de oude generatie vliegtuigen: zo stil, zo sfeervol en zo comfortabel. Maar ook genieten van het uitzicht door de veel grotere ramen, zowel in de cockpit als de cabine. Mogelijk door de sterkere romp die niet van aluminium, maar van composiet gemaakt is.

Het ophalen van de Dreamliner

Het wachten is nu op dag waarop ik naar Seattle kan afreizen om haar samen met het ‘acceptatieteam’ op te halen en ‘thuis’ te brengen (gepland op zaterdag 14 november). Het acceptatieteam bestaat uit collega’s van diverse afdelingen die een rol hebben in het afleverproces van een vliegtuig. Onze technische vliegers, gezagvoerder Frank Hofstra en first officer Wido de Wilde, zullen grondig testen of het vliegtuig aan alle specificaties voldoet voordat de uiteindelijke overdracht aan KLM plaatsvindt.

Daarna vlieg ik het toestel, samen met de twee gezagvoerders, naar Amsterdam om onze eerste Dreamliner daar te kunnen tonen aan vele liefhebbers en collega’s. Met dit toestel gaan we onze operationele toekomst met vertrouwen tegemoet!