Journey of Progress: vijftig jaar na Stonewall

In de zomer van 1969 waren de homoseksuele inwoners van stadsdeel Greenwich in New York de zoveelste politie-inval in de gay bar Stonewall Inn helemaal zat. Na jaren van marginalisering was het excessieve politiegeweld de druppel. In New York ontstonden spontane opstanden, waarna een beweging volgde die aan de wieg stond van de moderne wereldwijde Gay Pride. In Nederland is dit uitgegroeid tot de inmiddels bekende Amsterdam Pride met als hoogtepunt de Canal Parade. In dit blog doe ik verslag hoe door KLM dit jaar werd stilgestaan bij dit bijzondere, vijftigste jubileum van Stonewall.

KLM Over the Rainbow

In 2010 is door KLM’ers de netwerkorganisatie KLM Over the Rainbow opgericht. Het bestuur van deze organisatie zet zich in om diversiteit en inclusie binnen KLM te bevorderen. Zoals in elk groot bedrijf, bestaat ook KLM uit een bonte mix van medewerkers met verschillende achtergronden. KLM streeft naar openheid en een cultuur waarbij iedere werknemer zich gewaardeerd en veilig voelt op zijn of haar werkplek.

Workplace Pride

In juni 2019 was KLM gastbedrijf voor de jaarlijkse Workplace Pride Conference. Deze non-profit organisatie is erop gericht om de werkomstandigheden van LHBTI-medewerkers wereldwijd te verbeteren. Ze proberen bedrijven te stimuleren hun medewerkers de ruimte en het vertrouwen te geven zichzelf te zijn en zich gewaardeerd te voelen. Het hogere doel is hierbij om de algehele acceptatie te vergroten en een voorbeeld te zijn voor anderen. Binnen KLM worden serieuze stappen in de goede richting gezet, door bijvoorbeeld ruimte te geven aan initiatieven die de acceptie van LHBTI-werknemers positief beïnvloeden. Zo deden we samen met Air France mee aan de jaarlijkse Gay Parade door de straten van Parijs.

All-gay-crew vlucht naar New York

In navolging van andere luchtvaartmaatschappijen opperde KLM-purser Tasos Papaioannou eerder dit jaar om een all-gay-crew naar New York te sturen. Op die manier wilde hij als bedrijf bijdragen aan de viering van de Stonewall-demonstraties. Op 28 juni dit jaar werd zijn idee werkelijkheid. Die ochtend stond zowel aan de gate als in het vliegtuig de trotse all-gay bemanning klaar om richting The Big Apple te vliegen. Tasos noemt het een stap in de goede richting. Wel geeft hij aan dat de strijd richting volledige acceptatie nog niet is gestreden. “Desondanks zijn dit soort initiatieven een geweldige ontwikkeling,” benadrukt hij.

Journey of Progress

Op 2 augustus organiseerde Over the Rainbow de Journey of Progress-tour, waar ik bij mocht zijn. In deze rondleiding, dwars door de binnenstad van Amsterdam, vertelde lokale gids Henk over het ontstaan, de ontwikkeling en huidige stand van zaken van de LHBTI-gemeenschap in Amsterdam en Nederland. Bijzonder aan deze rondleiding was de aanwezigheid van twintig influencers uit acht verschillende landen. Uitgenodigd door KLM waren de influencers welkom om rondom de Pride in Amsterdam te zijn en de sfeer te proeven.

De eerste stop was het Homomonument. Henk gebruikte dit moment om de toon te zetten. Hij sprak over het monument zelf, de oprichter van het COC en het eerste homohuwelijk in 2001. Vervolgens liepen we naar de eerste brug op de Keizersgracht om een glimp van de Jordaan op te vangen en de Prinsengracht te bekijken, waar de Canal Parade de dag erna plaatsvond.

Derde stop was het Paleis op de Dam en het Nationaal Monument op de Dam. In de 17e eeuw was de Burgerzaal in het paleis een onofficiële ontmoetingsplek voor mannen, toen de doodstraf nog van kracht was voor homoseksualiteit in Nederland. Rond de tijd van Stonewall in de Verenigde Staten was er in Amsterdam een ​​LHBTI-groep die bij het Oorlogscomité een verzoek deed om een ​​krans te leggen voor LHBTI-soldaten. Dit verzoek werd afgewezen. Tegen de regels in plaatsten ze de krans toch, waarvoor ze werden gearresteerd. Uiteindelijk werd in 1987 het Homomonument gebouwd, dat nog steeds het eerste in zijn soort is ter wereld. Tijdens zijn praatje, las Henk ook een gedicht voor van Gerard Reve. De Nederlandse schrijver was homo en moest in zijn tijd bijna naar de gevangenis voor een van zijn boeken. Reve speelde ook een belangrijke rol in de verandering van een bepaalde discriminerende wet.

Vervolgens liepen we naar de Warmoestraat, waar Henk uitlegde hoe uniek deze straat was als veilige plek voor LHBTI’ers om uit te gaan. De laatste stop was Cafe ’t Mandje, een klassiek ‘gezellig’ café dat ook de oudste gay bar in Amsterdam is. In alle openheid sloot Henk af met de woorden dat acceptatie alles behalve een vanzelfsprekendheid is en dat er nog een wereld te winnen is.

Labels are for luggage, not people

Vijftig jaar na Stonewall is er een grote vooruitgang geboekt op het gebied van LHBTI-rechten. Het ontstaan van Over the Rainbow en verschillende LHBTI-evenementen geven aan dat ook een groot bedrijf als KLM werkt aan diversiteit en inclusie. Zoals purser Tasos terecht aanstipt, is het uiteindelijke doel om dusdanig geaccepteerd te zijn zodat een strijd niet meer nodig is. Want laten we wel wezen: “Labels zijn voor bagage, niet voor mensen.’’