Vier opmerkelijke foto’s uit het KLM archief

Een deel van mijn werk voor KLM is het zoeken naar geschikt historisch beeldmateriaal in het KLM archief, soms op verzoek en soms voor dit blog en andere momenten. Tijdens die zoektochten kom ik foto’s tegen die ik niet meteen kan plaatsen. Wat zie ik nu eigenlijk? Of het zijn foto’s die bij nader inzien merkwaardig zijn. Ik laat je er in dit blog een paar zien.

Vincent

Kijk eens naar deze foto: een man haalt een schilderij uit een kist waarin dit vervoerd wordt. Blijkbaar voor de foto. De fotograaf zal wel gevraagd hebben: ‘Joh, laat dat schilderijtje even zien, da’s leuk voor de foto.’ En de man was zo goed niet, of hij deed het. Kist open en foto maken. Tot zo ver best een redelijk verzoek. Als je goed kijkt, dan zie je dat het een schilderij is van een zeer bekende schilder, namelijk Vincent van Gogh. Van heinden en verre komen mensen naar Nederland om zijn werk te bewonderen. Dat kan vooral op twee plaatsen: in Amsterdam bij het Van Gogh Museum en in Otterlo in het Museum Kröller Müller. Uit het laatste komt dit schilderij dat blijkbaar in 1947 werd uitgeleend. Maar stel je het volgende voor in deze tijd: je vervoert onbetaalbare kunst en je laat het ‘even’ zien aan een fotograaf. Zonder handschoenen. Niet dat er iets mee gebeurd is, hoor. Het hangt gewoon in Otterlo aan de muur. Maar alleen de gedachte al.

Pingelen

Ja, in het Engels, waarin dit blog ook verschijnt, is het een wat merkwaardige naam. Maar goed, Rippen was een gerenommeerde Nederlandse pianofabriek en vele Nederlandse gezinnen zullen er eentje hebben bezeten. Het is een compact instrument met een fraaie klank, maar wat doet nu zo’n piano in een toestel? Wel leuk overigens dat een stewardess even haar kunnen toonde op dit instrument. Dat is weer eens wat anders. Maar goed, ik dwaal af. De foto is uit 1961 en blijkbaar was dit een soort inflight entertainment. Dat is niet waar, maar je zou het kunnen denken. De echte reden was dat de firma Rippen in het Ierse Shannon een nieuwe fabriek had geopend en een uitgebreid gezelschap reisde met KLM naar deze nieuwe locatie om het geheel te bewonderen. En dan neem je natuurlijk ook een goed voorbeeld van je product mee om tijdens de reis te demonstreren. En het was niet de laatste keer dat er gemusiceerd werd in een vliegtuig.

Krijtje

Ik schat de jongeman op deze foto een jaar of 15. Hij is naar de mode van 1931 keurig gekleed in wat officieel een plusfour heet. Zijn schoenen zijn glimmend gepoetst. Hij houdt hier bij welk toestel wanneer waarheen vertrek, of er vracht aan boord is en wie de vlieger is. Gewoon met een krijtje. De eerste ordening die is aangebracht is de bestemming, dus niet het tijdstip van vertrek. Die staan namelijk door elkaar. De vlucht naar Batavia vertrekt namelijk om 07.00 uur. De legendarische KLM-vlieger Parmentier had ook een vlucht. Die naar Parijs, vertrektijd 14.15 uur. Hoe langer je kijkt, hoe meer vluchtgegevens je ontdekt. Bijvoorbeeld hoe veel passagiers er waar heen gingen en als een vlucht vertrokken is staat er een diagonale streep door het vak links. Op zich dus gewoon een plaatje, maar wel een met een schat aan informatie over een vliegdag op Schiphol in 1931.

Pannen

Mijn moeder bezat ooit een kookboek dat ze kreeg bij het fornuis waarop ze met het huwelijk met mijn vader op ging koken.[beetje onduidelijk. Kookte ze er alleen op tijdens de huwelijksdag? Hun hele huwelijk?]  Ze hield niet van het kookboek, want, zo stelde ze geïrriteerd vast: het model op de voorkant stond in lege pannen te roeren. Dat was ook echt zo en het kon dus nooit een goed kookboek zijn. Ik heb bij deze foto ook zo’n associatie. Deze is genomen in 1947 op Schiphol dat toen met name in barakken was gevestigd. Zo ook de KLM-keukens. Daar werd gekookt voor de passagiers, maar ook bepaalde instanties in Amsterdam kregen maaltijden geleverd die hier werden gekookt. Alleen op het moment van de foto niet echt, naar mijn idee. De pannen glimmen me te veel en men staat er zo gemaakt dynamisch omheen. Jazeker, van sommige pannen slaat damp. Die jongeman rechts doet iets met een schuimspaan, maar het is niet duidelijk wat. Geposeerde foto’s zijn gewoonweg niet makkelijk “natuurlijk” te maken. Wat wel fraai is om te zien: het gespikkelde email van het robuuste AGA-fornuis.