Zo wordt de Boeing 787 Dreamliner in elkaar gezet
Over een paar dagen (14 november) arriveert onze nieuwste aanwinst, de spiksplinternieuwe Boeing 787-9 Dreamliner, op Schiphol in Amsterdam. Sinds augustus loop ik rond in de Boeing fabriek in Everett USA om de bouw van dit vliegtuig namens KLM te begeleiden. Ik wil jullie graag laten zien hoe dit toestel is geassembleerd.
Bijzonder bij de Boeing 787-9 Dreamliner is dat alle onderdelen vanuit de hele wereld komen. De vleugels komen bijvoorbeeld uit Japan, de deuren uit Frankrijk, de flaps uit Australie en de romp uit Italië. In totaal zijn er enkele tientallen leveranciers betrokken bij het toestel. De 787 wordt dus niet zoals de andere modellen in Everett gebouwd maar wordt hier geassembleerd. De assemblage is verdeeld over 6 posities.
Geavanceerde Boeing 787 Dreamliner
Overigens ben ik hier niet alleen. We zijn met een team van 1 technical representative en 2 GWK/Inspectors namens KLM bij Boeing aan het werk om de assemblage op de voet te volgen en alle techniek te controleren en testen.
De Dreamliner is een van de meest geavanceerde toestellen van zijn tijd. Zo bestaat de romp voor meer dan de helft uit composiet en niet uit aluminium. Het gevolg is een gewichtsbesparing van 20 procent en meer ruimte voor het interieur. Welke voordelen dat heeft voor de passagier, zie je hier.
Positie 0
Hier worden de grote delen van het vliegtuig zoals romp, staart, neus en vleugels voorbereid om samengevoegd te worden. Het gaat hier dan voornamelijk om het samen bouwen van de staart; de horizontal en vertical fin worden hier op het staartstuk geplaatst.
Tijdens dit voorbereiden vinden ook de eerste inspecties plaats. We kijken bijvoorbeeld of de elektrische bekabeling goed is aangebracht, we zoeken naar beschadigingen van de constructie en andere afwijkingen van de norm.
Positie 1
Op deze positie krijgt het vliegtuig al zijn definitieve vorm. Hier worden de vleugels aan de romp gemonteerd. Een ongelooflijk machinaal precisiewerk. Eerst wordt de vleugel gefixeerd en ondersteund met een enorme krik. Daarna wordt de vleugel op de juiste positie geschoven ten opzicht van de romp. Met lasers wordt vervolgens de positie bepaald en worden de gaten voor de bouten waarmee de vleugel aan de romp vastgezet wordt computergestuurd geboord zodat de bouten exact passen.
Daarna wordt de neus aan de romp gemonteerd en de staartsectie opgebouwd waaronder de vertical fin die al in KLM-kleur gespoten is. Ook krijgt het toestel zijn landingsgestel.
In deze fase hebben we ook een aantal inspecties erop zitten, waaronder de controle van de wing tank bedrading en airconditioning voorzieningen onder de vloer.
Positie 2
Onze toekomstige PH-BHA is op positie 2 aangekomen en staat nu halverwege de hangar. Hier wordt het grootste deel van het interieur ingebouwd, zoals de galleys en de toiletten. Het werk gaat nu echt snel terwijl er op het zicht niet veel mensen bezig zijn. Het bouwproces is dan ook zeer efficiënt ingericht.
Op deze positie worden de motoren geïnstalleerd, de deuren in de romp gehangen en het interieur, zoals toiletten, galleys, stoelen en het plafond, verder opgebouwd. Ook de koelinstallatie en het hydraulische systeem worden met de juiste vloeistoffen gevuld. Tot slot wordt het een en ander getest op het gebied van brandstof, elektronica en software.
Positie 3
Hier komt het vliegtuig ‘tot leven’. Hydraulische en elektrische systemen worden hier geactiveerd. De Systeemtests worden uitgevoerd en het vliegtuig heeft elektronisch contact met AMS De eerste tekenen van een elektronisch ‘leven’ heeft het toestel dus al afgegeven.
Positie 4
Er staat nu steeds minder equipment rond het vliegtuig. We hebben vannacht de laatste drukcabinetests uitgevoerd en is het interieur weer een stuk completer met het inhangen van de bagageruimen. Ook de Economy stoelen worden in deze fase geplaatst en het Inflight Entertainment Systeem wordt getest.
Positie 5
De PH-BHA is versleept naar positie 5, de spuithangar. Hier wordt het toestel geverfd. Onze vliegtuigen worden ‘base coat – clear coat’ gespoten. Eigenlijk net als je eigen auto, de verflaag wordt afgedekt met een laag blanke lak. Het resultaat is mag er zijn: je kunt je haren kammen in de weerspiegeling.
Positie 6
Stall. Hier wordt de machine klaargemaakt voor de vlucht. Alles wordt nog eens uitvoerig getest; werken de brandstofpompen, doet de verlichting het, etc.
Als dit is afgerond, is het tijd voor een testvlucht. De KLM 787-9 PH-BHA en PH-BHC hebben de eerste testvlucht glorieus doorstaan. Nu is het wachten op de KLM-bemanning die het vliegtuig 13 november naar huis vliegt om op 14 november op Schiphol aan te komen.
Lees ook hoe piloten zich voorbereiden op het vliegen van dit nieuwe toestel.
Je eigen Dreamliner op je bureau? Bekijk het schaalmodel in de KLM shop.